گروه‌هایی از ایتالیایی‌ها و سایر ملیت‌ها ادعا می‌شود که به سربازان صرب برای تیراندازی به ساکنان سارایوو در طول محاصره پول پرداخت کرده‌اند.
دادستانان میلان تحقیقاتی را درباره ایتالیایی‌هایی که به‌منظور ارتکاب قتل در طول محاصرهٔ چهارسالهٔ دههٔ ۱۹۹۰، به اعضای ارتش صرب‌های بوسنی برای سفر به سارایوو پول پرداختند، آغاز کرده‌اند.
بیش از ۱۰٬۰۰۰ نفر در سارایوو بین سال‌های ۱۹۹۲ و ۱۹۹۶ به‌دلیل نفریت مداوم و تیراندازی تک‌تفنگی کشته شدند؛ این محاصره، که طولانی‌ترین محاصرهٔ تاریخ مدرن بود، پس از اعلام استقلال بوسنی و هرزگوین از یوگسلاوی رخ داد.
تک‌تفنگ‌داران شاید ترسناک‌ترین عامل زندگی تحت محاصره در سارایوو بودند؛ چرا که به‌صورت تصادفی در خیابان‌ها، از جمله کودکان، افراد را هدف می‌گرفتند، گویی که این صحنه‌ها از یک بازی ویدئویی یا سفاری می‌بود.
گروه‌هایی از ایتالیایی‌ها و سایر ملیت‌ها، که به‌طور غیررسمی «گردشگرهای تک‌تفنگی» نامیده می‌شوند، ادعا می‌شود با پرداخت مبالغ هنگفت به سربازان ارتش رادوان کارادژیک، رهبر پیشین صرب‌های بوسنی که در سال ۲۰۱۶ به جرم نسل‌کشی و دیگر جرائم علیه بشریت محکوم شد، به تپه‌های اطراف سارایوو منتقل شده و برای لذت شخصی به تیراندازی به جمعیت پرداخته‌اند.
سارایوو در حوضه‌ای کوهستانی واقع شده است؛ این موقعیت، قطع ارتباط و حمله به شهر را به‌ویژه ساده می‌کرد.
دادستانان میلان به رهبری الکساندرو گوبی، تحقیقی را برای شناسایی ایتالیایی‌های متهم به قتل عمد، که با بی‌رحمی و دلایل ناپسند تشدید شده، آغاز کردند.
این تحقیق از یک شکایت قانونی که توسط ایزیو گاوازنی، نویسنده ساکن میلان و جمع‌آورنده شواهد این ادعاها، و همچنین گزارشی که توسط بنجامینا کاریچ، شهردار پیشین سارایوو، به دادستانان ارسال شد، سرچشمه گرفت.
گاوازنی گفت که ابتدا در دههٔ ۱۹۹۰ گزارش‌هایی دربارهٔ «گردشگرهای تک‌تفنگی» را در مطبوعات ایتالیایی خوانده بود، اما تا زمانی که مستند «سارایوو سفاری»، مستندی به کارگردانی میران زوپانیچ اسلوونی و در سال ۲۰۲۲ منتشر شده، را تماشا نکرد، به‌طور جدی به تحقیق نپرداخت.
در این مستند، یک سرباز صرب پیشین و یک پیمانکار ادعا کردند که گروه‌های غربی از تپه‌های اطراف سارایوو به جمعیت غیرنظامی تیراندازی می‌کردند. این ادعاها توسط کهنه‌سربازان جنگی صربی به‌صراحت رد شده‌اند.
گاوازنی گفت: «سارایوو سفاری نقطهٔ شروع بود. من مکاتبه‌ای با کارگردان آغاز کردم و از آنجا تحقیق خود را گسترش دادم تا به‌جایی برسم که مواد کافی برای ارائه به دادستانان میلان جمع‌آوری کنم.»
گاوازنی ادعا کرد که «بسیار، بسیار، بسیار» ایتالیایی‌ها در این ماجرا دخیل بوده‌اند، اگرچه عددی ارائه نکرد. «آلمانی‌ها، فرانسوی‌ها، انگلیسی‌ها … افراد از تمام کشورهای غربی بودند که مبالغ کلانی پرداخت کردند تا به‌منظور تیراندازی به غیرنظامی‌ها به آنجا برده شوند.»
او افزود: «هیچ انگیزهٔ سیاسی یا دینی وجود نداشت. این افراد ثروتمند برای تفریح و رضایت شخصی به آنجا رفتند. ما دربارهٔ افرادی صحبت می‌کنیم که به سلاح‌ها عشق دارند و شاید به میادین تیراندازی یا سفاری در آفریقا می‌پردازند.»
او ادعا کرد که متهمین ایتالیایی در شهر شمالی تریست ملاقات می‌کردند و سپس به بلگراد می‌رفتند؛ از آنجا سربازان صرب بوسنی آنها را به تپه‌های سارایوو همراهی می‌کردند. «گردشگرانی جنگی وجود داشتند که برای تیراندازی به مردم به آنجا می‌رفتند»، او گفت. «من آن را بی‌تفاوتی نسبت به شرارت می‌نامم.»
گاوازنی گفت که برخی از افراد ایتالیایی مورد ادعا را شناسایی کرده و انتظار می‌رود در هفته‌های آینده توسط دادستانان مورد بازجویی قرار گیرند.
احتمالاً شناخته‌شده‌ترین کشته‌شدگان ناشی از تیراندازی تک‌تفنگی، بوشکو برکیچ و آدمیرا اسمیچ، زوجی که در فیلم «رومئو و ژولیت در سارایوو» مستند شده‌اند، بودند؛ آنها در سال ۱۹۹۳ هنگام عبور از یک پل، توسط یک تک‌تفنگ‌دار کشته شدند. اجسادشان برای چند روز در منطقهٔ بی‌ساکن بین مواضع بوسنی و صرب‌های بوسنی ماند؛ تصاویری که از این صحنه به‌طور گسترده منتشر شد، نماد تصادفی بودن و بی‌انسانی جنگ شد.
خیابان اصلی که به مرکز سارایوو منتهی می‌شود، بلوار میشا سلیم‌اوویچ، به دلیل خطر بسیار زیاد «کوچهٔ تک‌تفنگ‌داران» نامیده شد؛ این مسیر به‌عنوان راهی به فرودگاه سارایوو بود و نمی‌توانست اجتناب شود. شیشه‌های ترامواها و اتوبوس‌ها در اثر شلیک تخریب می‌شد و در اطراف آن تابلوهای هشدار تک‌تفنگ‌دار نصب بود.
نیکولا بریگیدا، وکیل مشاوری که به گاوازنی در تهیه پرونده‌اش کمک کرد، گفت: «شواهدی که پس از تحقیق طولانی توسط گاوازنی جمع‌آوری شده‌اند، مستند و قوت دارد و می‌تواند منجر به بررسی جدی برای شناسایی عاملان شود. همچنین گزارشی از شهردار پیشین سارایوو موجود است.»
