زمین از فضا: تپه‌های شنی آوازخوان و دریاچه‌های مرموز

این تصویر Copernicus Sentinel-1 بخشی از صحرای بادین جاران در شمال‌غرب چین را به نمایش می‌گذارد.

برای مشاهدهٔ این تصویر با وضوح کامل، زوم کنید.

بادین جاران، که مساحتی حدود ۴۹٬۰۰۰ کیلومتر مربع دارد و سومین صحرای بزرگ چین را تشکیل می‌دهد، در دل صحرای وسیع‌تر گوبی و در فلات آلخسا، در ارتفاعی تقریباً ۱۲۰۰ متری نسبت به سطح دریا قرار دارد. این صحرای دوردست منظره‌ای متنوع از شگفتی‌های طبیعی خیره‌کننده از جمله شکل‌های زمینی ناشی از فرسایش بادی، واحه‌ها و تپه‌های شنی برجسته را که میان آن‌ها دریاچه‌های صحرایی پراکنده‌اند، به نمایش می‌گذارد.

در این تصویر راداری ثبت‌شده در سپتامبر ۲۰۲۵، اثر موج‌مانند نشانگر تراکم بالای تپه‌های شنی موازی است؛ برخی از این تپه‌ها از بلندترین‌های جهان به شمار می‌آیند که یکی از آن‌ها به ارتفاع رکوردی ۴۶۰ متر رسیده است — ارتفاعی که از برج امپایر استیت نیز فراتر است. اگرچه اکثر تپه‌ها به‌دلیل جابجایی شن پویا هستند، اما بزرگ‌ترین تپه‌های عظیم عموماً ثابت باقی می‌مانند؛ آن‌ها هسته‌ای سفت دارند و در زمستان با برف پوشیده می‌شوند.

بادین جاران یکی از معدود مکان‌های جهان است که پدیدهٔ «تپه‌های شنی آوازخوان» در آن رخ می‌دهد. شن‌های آوازخوان زمانی شکل می‌گیرند که باد صحرایی لایهٔ بالایی شن را از زیر لایهٔ زیرین جدا می‌کند و باعث می‌شود شن صدای تیز و بلندی تولید کند که می‌تواند تا چند دقیقه ادامه یابد. این «آواز» در تابستان‌های خشک و گرم، زمانی که باد قوی است و شیب‌ها تند، به‌ویژه مشهود می‌شود. 

صحرای بادین جاران همچنین به داشتن بیش از صد دریاچه مشهور است که در این تصویر به صورت نقاط سیاه در میان تپه‌ها دیده می‌شوند. این دریاچه‌ها یا شیرین‌آب یا به‌شدت شور هستند و به همین دلیل نام این صحرای به معنای «دریاچه‌های مرموز» در زبان مغولی است. منشأ دقیق این دریاچه‌ها هنوز مورد بحث است، اگرچه گمان می‌رود که از چشمه‌های زیرزمینی تغذیه می‌شوند.

تنوع گستردهٔ چشم‌اندازها منجر به وجود زیستگاه‌های مختلف می‌شود و در نتیجه سطح بالایی از تنوع زیستی را به‌وجود می‌آورد. علیرغم اینکه این صحرای شنی است، بادین جاران خانهٔ گیاهان و جانوران فراوانی است و دریاچه‌های آن نیز محیط مناسبی برای تعداد زیادی از گونه‌های آبزی فراهم می‌کند.