تصور کنید در شهری قدم می‌زنید که هر سومین فرد، چمدانی به‌دست دارد؛ کافی‌شاپ مورد علاقه‌تان به فروشگاه سوغاتی‌های گردشگری تبدیل شده و اجاره‌خانه‌ها دو برابر شده‌اند چون مالکان بازدیدکنندگان کوتاه‌مدت را بر ساکنان دائمی ترجیح می‌دهند. این یک داستان دیستوپی تخیلی نیست، بلکه واقعیت روزمره میلیون‌ها نفر است که در پرطرفدارترین مقاصد گردشگری جهان زندگی می‌کنند. اگرچه گردشگری مزایای اقتصادی دارد، اما مقیاس آن به نقطه‌ای رسیده که بازدیدکنندگان به‌مراتب بیش از ساکنان این مکان‌ها هستند.
سانتورینی، یونان: جزیره‌ای تحت محاصره
جمعیت دائمی سانتورینی حدود ۱۵٬۰۰۰ نفر است که به‌طور منظم توسط گردشگرانی که در فصل اوج چندین برابر بیشتر هستند، غرق می‌شود. گزارش‌های ۲۰۲۴ نشان می‌دهند که تا ۱۸٬۰۰۰ مسافر کشتی‌گردان روزانه جزیره را پر می‌کنند و صحنه‌ای شبیه به سیل انسانی به جای تعطیلات آرام‌پذیر ایجاد می‌کند. خیابان‌های باریک اویا که روزگاری مسیرهای دلپذیر یک روستای سنتی یونانی بودند، در ساعات تماشای غروب خورشید به رودخانه‌های غیرقابل عبور از انسانی تبدیل می‌شوند.
ساکنان با نگرانی‌های کمبود آب و تأثیرات زیست‌محیطی ساخت‌وسازهای مستمر به‌منظور جذب گردشگران مواجه هستند. زیرساخت‌های جزیره که برای جمعیت ثابت و کمی طراحی شده‌اند، زیر فشار حجم عظیم بازدیدکنندگان دچار مشکلات می‌شوند. ترافیک‌های سنگین، هتل‌های پرشدۀ بیش از حد و رستوران‌های زیر بار تبدیل به هنجار شده‌اند نه استثناء.
بارسلونا، اسپانیا: زمانی که گردشگری به میدان نبرد تبدیل می‌شود
بارسلونا در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۴٫۲ میلیون گردشگر را پذیرایی کرد که باعث عدم تعادل واضحی با جمعیت تنها ۱٫۷ میلیون ساکن آن شد. این ارقام شگفت‌انگیز است: در دوره اوج، گردشگران تقریباً نه برابر ساکنان بیشتر هستند. دستیار اداری محلی اندرو مارتینز این حس را به‌خوبی بیان کرد: «بارسلونا به گردشگران سپرده شده است. این یک مبارزه برای بازگرداندن بارسلونا به ساکنانش است».
ناامیدی در ژوئیهٔ ۲۰۲۴ به نقطهٔ انفجاری رسید؛ ساکنان در اعتراضات منسق با اسلحه‌های آب به گردشگران هدف گرفتند. معترضان بنرهایی با نوشته «یک گردشگر دیگر، یک ساکن کمتر» به دست داشتند که بحران مسکن را برجسته می‌کرد؛ این بحران ساکنان را از محله‌های خود بیرون می‌کشد. اجاره‌های کوتاه‌مدت این مشکل را تشدید کرده‌اند؛ معترضان معتقدند گردشگری انبوه باعث افزایش هزینه‌ها برای ساکنان می‌شود و کل محلات را به محلات گردشگری تبدیل می‌کند.
ونیز، ایتالیا: شهری که به موزه تبدیل می‌شود
کانال‌های تاریخی ونیز هر ساله میلیون‌ها بازدیدکننده جذب می‌کنند که به‌مراتب بیشتر از جمعیت کوچک حدود ۵۰٬۰۰۰ نفر ساکن آن هستند. در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۲ میلیون مسافر از فرودگاه ونیز عبور کردند که فشار بر زیرساخت‌های نازک آن را بیشتر کرد. این اعداد قصه‌ای ویرانگر از شهری زنده را روایت می‌کند که به پارک تفریحی تبدیل می‌شود.
موسیقیدان محلی الیسیو سنتنارو احساس می‌کند گویی «یک ماهی قزل‌آلا که به‌دست جریان می‌رود» است وقتی که با دوچرخه از میان تجمع گردشگران تازه‌وارده می‌گذرد. اگرچه ونیز همواره شهر گردشگری بوده، اما زمانی جمعیت ساکن قابل‌توجهی داشت؛ امروز به‌صورت رسمی تنها ۴۸٬۰۰۰ نفر در آن زندگی می‌کنند. تظاهراتی با بنرهایی که خواستار توقف افزودن تخت‌خواب‌های هتل جدید هستند، به‌ویژه پس از این که فعالان ادعا کردند آخرین ساکن یک ساختمان تاریخی برای جای‌گذاری اقامتگاه‌های گردشگری تخلیه شده است، شکل گرفته‌اند.
کپنهاگ، دانمارک: سونامی گردشگری به پایتخت نوردیک می‌رسد
کپنهاگ در سال ۲۰۲۳ بیش از ۱۲ میلیون شب‌نشینی بین‌المللی را تجربه کرد، در حالی‌که جمعیت حدود ۶۰۰٬۰۰۰ نفر ساکن دارد و در دوره اوج نسبت به ازای هر ساکن، بیست گردشگر وجود داشت. پایتخت دانمارک رویکردی متفاوت نسبت به سایر نقاط پرگردشگری اتخاذ کرده است. به‌جای مجازات گردشگران، کپنهاگ رفتارهای مناسب را از طریق طرح Copenpay پاداش می‌دهد؛ بازدیدکنندگانی که زباله‌ها را جمع می‌کنند، دوچرخه‌سواری می‌کنند یا در پارک‌های شهری داوطلب می‌شوند، می‌توانند بستنی رایگان و تخفیف موزه دریافت کنند.
این رویکرد نوآورانه به‌حدی موفق ارزیابی شد که برای تابستان ۲۰۲۵ نیز تکرار شود. با این حال فشار زیرین همچنان شدید است و ساکنان به‌طور فزاینده‌ای نگران تحول شهر تحت فشار گردشگری هستند.
ایسلند: وقتی طبیعت بیش از حد محبوب می‌شود
ایسلند در سال ۲۰۲۴ ۲٫۲۶ میلیون گردشگر بین‌المللی را پذیرایی کرد که نمایانگر افزایش قابل‌توجهی نسبت به سال‌های گذشته است. با جمعیت کلی حدود ۳۸۰٬۰۰۰ نفر، تقریباً شش گردشگر برای هر ساکن سالانه می‌آیند. بیشترین تعداد گردشگران از ایالات متحده آمریکا (۲۷٫۵٪ سهم بازار) می‌آیند، سپس از بریتانیا و آلمان.
فشار گردشگری به حدی رسیده است که چالش‌های متعددی برای زیرساخت‌ها ایجاد کرده؛ منطقهٔ پایتخت ۹۷٪ از بازدیدکنندگان را جذب می‌کند، در حالی‌که شگفتی‌های طبیعی همچون گیزیر/گلفاس ۵۹٫۴٪ از گردشگران را جلب می‌کند. زیرساخت‌های محلی برای مقابله با ورود فصلی دشواری می‌کشند، به‌ویژه در ماه‌های تابستان که تعداد بازدیدکنندگان به‌طور چشمگیری به اوج می‌رسد.
پراگ، جمهوری چک: جذابیت قرون‌وسطایی تحت فشار مدرن
پراگ در سال ۲۰۲۴ حدود ۸٫۱ میلیون بازدیدکننده داشت که نسبت به ۲۰۲۳ افزایش ۹٪ داشته و جمعیت ۱٫۳ میلیونی‌اش را به‌مراتب تحت فشار قرار داد. این نسبت شش به یک گردشگر به ساکن، به‌طور اساسی شخصیت مرکز شهر ثبت‌شده در یونسکو را تغییر می‌دهد. جشن‌های مجردی به‌حدی رسیده‌اند که شورای شهر برگزاری گردش‌های شبانهٔ سازمان‌یافته در میهمانی‌ها را ممنوع کرده و بررسی ممنوع کردن «لباس‌های احمقانه» این جشن‌ها را آغاز کرده است.
در سال ۲۰۲۳ شورای محلی وضعیت اضطراری مسکن را اعلام کرد که تا حدی ناشی از افزایش اجاره‌های کوتاه‌مدت تعطیلات است. ساکنان شکایت می‌کنند که تمام «فروشگاه‌های مفید» در خیابان سلطنتی پرطرفدار به فروشگاه‌های سوغاتی‌گردشی تبدیل شده‌اند. مالیات گردشگری برای تأمین هزینه‌های بهبود زیرساخت‌ها قرار است در سال ۲۰۲۶ معرفی شود.
آتن، یونان: شهر باستانی، بحران مدرن
آتن خالصاً حدود ۶۵۰٬۰۰۰ نفر ساکن دارد، اما عدد بازدیدکنندگان پیش‌بینی می‌شود که به‌طور قابل‌توجهی از حدود ۸ میلیون بازدیدکننده در سال ۲۰۲۴ رشد کند. این نسبت فوق‌العاده یعنی پانزده گردشگر برای هر ساکن، فشار بی‌سابقه‌ای بر سامانه‌های شهری ایجاد می‌کند. این ورود بی‌سهم به آلودگی، زباله، ازدحام و جرم افزوده و اجاره‌های کوتاه‌مدت تعطیلات بحران مسکن را تشدید می‌کند.
اقدامات برای مقابله با این بحران شامل مالیات بر گردشگری، ممنوعیت موقت صدور مجوزهای جدید اجاره‌های کوتاه‌مدت در برخی مناطق، و محدودیت روزانه تعداد بازدیدکنندگان از آکروپول از سال ۲۰۲۳ است. با وجود این تلاش‌ها، عدم توازن اساسی همچنان بدتر می‌شود زیرا گردشگری بین‌المللی به سطوح بی‌سابقه‌ای بازمی‌گردد.
نظرات واقعی ساکنان: هزینه انسانی گردشگری بیش از حد
دولت‌های محلی و ساکنان بر این باورند که گردشگری بیش از حد به کاهش کیفیت زندگی و افزایش هزینه‌های زندگی منجر شده و خشم ساکنان در سال ۲۰۲۴ به سطوح جدیدی رسیده است. کارشناس سفر داگ لانسکی خاطرنشان می‌کند که اگر ساکنان ورودی معنادار در تصمیم‌گیری‌های گردشگری داشتند، «نیازی به راهپیمایی در خیابان‌ها نداشتند». عدم هماهنگی میان بازاریابی گردشگری و نیازهای جامعه، بمبی از خشم ایجاد کرده است.
در بسیاری از مقاصد پرگردشگری، ساکنان احساس حاشیه‌نشینی می‌کنند و باور دارند که جوامعشان هویت خود را از دست می‌دهند و به‌جای مکان زندگی، به جاذبه‌های گردشگری تبدیل می‌شوند. بحران مسکن بر میلیون‌ها نفر تأثیر می‌گذارد؛ در سال ۲۰۲۴، ۴۸ میلیون ساکن اسپانیا ۹۴ میلیون بازدیدکننده بین‌المللی را می‌پذیرند، در حالی‌که مقامات در توازن منافع اقتصادی با حقوق اساسی به مسکن دچار مشکل می‌شوند.
این مقاصد نماد پدیده‌ای جهانی هستند که در آن موفقیت گردشگری به بزرگ‌ترین تهدید خود تبدیل شده است. ساکنان به‌طور کامل مخالف بازدیدکنندگان نیستند، اما تعادل پایداری می‌طلبند که به جوامعشان امکان رشد همراه با گردشگری را بدهد. اسلحه‌های آب در بارسلونا و موانع در ایسلند بیش از مجرد تظاهرات‌اند؛ آن‌ها تلاش‌های ناامیدانه برای بازپس‌گیری خانه از روی سیل گردشگری انبوه هستند.
