
من به عنوان یک کاربر تماموقت اندروید که یک آیپد مینی و یک آیفون ۱۳ پرو مکس قدیمی روی میزم نگه میدارم تا نیمنگاهی هم به اکوسیستم رقیب داشته باشم، از وفاداری دیجیتالیام کاملاً راضی هستم. و زمانی که اپل زبان طراحی جدیدش یعنی Liquid Glass را عرضه کرد و دیدم که چقدر روی دستگاههایم افتضاح به نظر میرسد، از خوشحالی در پوست خودم نمیگنجیدم و خدا را به خاطر وجود Material 3 Expressive شکر کردم. اما روزهایی هم هست که هنوز به نفوذ اپل بر کل اکوسیستم موبایل حسادت میکنم و از آن خشمگینم؛ یک حسادت آمیخته با خشم.
ببینید، نهتنها چند برند اندرویدی تصمیم گرفتند از المانهای شبه-Liquid Glass در پوستههای اندرویدی خود استفاده کنند (روی سخنم با شماست، ویوو و شیائومی)، بلکه تعداد فزایندهای از توسعهدهندگان اپلیکیشن نیز در حال بهکارگیری این زبان طراحی در اپلیکیشنهای iOS خود هستند. این برای آنها خوب است، اما هی، من اینجا هستم و دارم با پیکسل مجهز به Material 3 Expressive برایتان دست تکان میدهم. لطفاً میشود کمی هم به من توجه کنید؟
Liquid Glass یا Material 3 Expressive؟ یکی را انتخاب کنید.
اپل طراحی میکند، توسعهدهندگان دنبالهروی میکنند

دو اپلیکیشن ارتباطی بزرگ – واتساپ و تلگرام – از همین حالا پیادهسازی رگههایی از Liquid Glass را در نسخههای iOS خود آغاز کردهاند. تلگرام نوار منوی پایینی خود را به ظاهری شفاف/مات شیشهای تغییر داده است، فارغ از اینکه کاربران از iOS 26 استفاده میکنند یا نه. حتی یک انیمیشن شیشهای مات و جالب هنگام جابهجایی بین آیکونهای مختلف وجود دارد. از سوی دیگر، واتساپ ظاهر کل اپلیکیشن خود را برای برخی کاربران خوششانس بهروزرسانی کرده است. نوار تب پایینی، منوهای پاپآپ، آیکونها و حتی کیبورد؛ همه و همه رنگ و بوی Liquid Glass به خود گرفتهاند.
اپلیکیشنهای دیگری مانند Insta360، AllTrails، Clue و Wanderlog شاید هنوز به طور کامل Liquid Glass را نپذیرفته باشند، اما حداقل آیکونهای خود را برای آیکونوگرافی تیره و رنگی iOS آماده کردهاند.
همانطور که گفتم، همه اینها روی کاغذ خوب است و خبر بسیار خوبی برای طرفداران جدیدترین گرایشهای طراحی اپل است که ظاهری یکپارچهتر در سراسر اپلیکیشنهای گوشی خود خواهند داشت. ثبات و هماهنگی در طراحی فوقالعاده است. فردیت خوب است، اما به طور کلی، شما نمیخواهید صفحه اصلی گوشیتان پر از آیکونهای مشابه باشد و چند آیکون ناجور در این میان توی ذوق بزند. همچنین نمیخواهید یک اپلیکیشن را باز کنید و یک تجربه کاربری خاص ببینید، و بعد اپلیکیشن دیگری را باز کنید و با مجموعهای کاملاً متفاوت از آیکونها، فونتها یا انیمیشنها، منوهایی در پاپآپهای غیرمنتظره، یا تنظیماتی در مکانهای مختلف روبرو شوید – حداقل نه برای اپلیکیشنهایی که بیشترین استفاده را از آنها دارید. در غیر این صورت، این یک تجربه کاربری ناخوشایند خواهد بود.
سلطه اپل بر صنعت موبایل آشکار است. وقتی کوپرتینو میگوید «بپر!»، همه میپرند.
نفوذ اپل، یا بهتر بگویم، سلطه آن بر صنعت موبایل در اینجا به وضوح دیده میشود. کوپرتینو میگوید: «بپر!» و همه فقط میپرند. بدون هیچ سؤالی، حتی زمانی که طراحی جدید زشت و آزاردهنده است. بنابراین، با وجود اینکه Liquid Glass به تازگی چند ماه پیش در ماه مه معرفی شد و تنها چند هفته پیش در اواسط سپتامبر برای کاربران عرضه شد، برخی از توسعهدهندگان از همین حالا برای اینکه اولین کسانی باشند که مسیر طراحی جدید اپل را در پیش میگیرند، سر و دست میشکنند. تلگرام حتی برخی از المانهای شفاف را به نسخه بتای اپلیکیشن اندروید خود نیز آورده است – تأثیر اپل تا این حد قوی است.
مشکل من با تمام اینها این نیست که توسعهدهندگان در حال ارائه اقتباسهای خود از Liquid Glass هستند، بلکه این است که همین توسعهدهندگان حتی به پذیرش Material You که در سال ۲۰۲۱ معرفی شد، فکر هم نکردهاند، چه برسد به Material 3 Expressive سال ۲۰۲۵.
گوگل طراحی میکند، توسعهدهندگان نادیده میگیرند

همان اپلیکیشنهایی که در بالا ذکر کردم، واتساپ و تلگرام، حتی به روی خودشان هم نیاوردهاند که Material You از سال ۲۰۲۱ وجود داشته است. هر دو اپلیکیشن فاقد پالت رنگی پویا هستند؛ یکی از ویژگیهای اصلی Material You که رنگهای اپلیکیشن را برای تطبیق با تصویر زمینه شما تغییر میدهد. در عوض، آنها به ترتیب طرحهای رنگی برند خود یعنی سبز و آبی را به کاربر تحمیل میکنند.
میتوانستم به خاطر هویت برند از این موضوع بگذرم، اما این واقعیت همچنان پابرجاست که آیکونوگرافی و سبک برخی از این اپلیکیشنها، بهویژه برای تلگرام، هنوز در دوران اولیه طراحی تخت متریال دیزاین گیر کرده است. دکمههای Toggle قدیمی، دکمههای شناور دایرهای قدیمی، منوهای کناری منسوخ، و آن منوی پیوست فایل دیگر چیست؟ باید اعتراف کنم واتساپ حداقل کمی تلاش کرده و برخی از آیکونها و دکمههای خود را بهبود بخشیده است. اما باز هم، آن منوی پیوست فایل چیست؟
اینها بدون اشاره به آیکونهای تمدار (themed icons) در اندروید، یا نبود آنها از سوی چندین برند بزرگ است که حداقل پیشنیازهای گرافیکی لایهای اپل برای آیکونهای تیره را پذیرفتهاند. فقط نمونه کوچکی از این موارد را در زیر ببینید، از جمله Analytics خود گوگل و همچنین Bolt، Insta360، AllTrails، Clue، اپلیکیشنهای DS سینولوژی، SwitchBot و غیره.
میخواهم تأکید کنم که تمام این تغییرات با یک فلسفه طراحی همراه بود که گوگل در سال ۲۰۲۱ برای اندروید عرضه کرد. چهار سال پیش. و با این حال برخی توسعهدهندگان آنها را کاملاً نادیده گرفتهاند. بنابراین، البته که همین توسعهدهندگان حوصله ندارند به Material 3 Expressive امسال و زبان طراحی رنگارنگ و پویای آن فکر کنند! ظاهر جدید گوگل تنها در ماه مه برای کاربران اولیه با Android 16 QPR1 Beta 1 در دسترس قرار گرفت و سپس در اوایل سپتامبر با Android 16 QPR1 به طور عمومی عرضه شد. فراموش کنید که چند هفته از iOS 26 جلوتر است – Material You یک برتری چهار ساله داشت و هنوز نتوانست توجه اپلیکیشنهایی مانند تلگرام را جلب کند!
Material You چهار سال پیشتاز بود و هنوز هم نتوانست توجه اپلیکیشنهایی مانند تلگرام را جلب کند.
این همان چیزی است که در مورد برخی از این اپلیکیشنها طعم تلخی در دهانم باقی میگذارد: این احساس که توسعه برای اندروید یک اولویت فرعی است و هماهنگی طراحی با بقیه قسمتهای گوشیهای ما به اندازه آیفونها ضروری نیست. نزدیک به دو دهه پس از معرفی iOS و اندروید، فکر میکنید هر شرکت بزرگی باید تاکنون تیمی برای پشتیبانی مستقل از هر پلتفرم و بهرهبرداری حداکثری از هر API و ویژگی جدیدی ایجاد کرده باشد. نه، هنوز نه.
و بله، میدانم که برخی از شما به من خواهید گفت که پیروی از یک زبان طراحی در سراسر iOS آسانتر است. اندروید پوستههای زیادی دارد و در شکلها و رنگهای بسیاری عرضه میشود؛ این جذابیت و در عین حال بزرگترین مانع پلتفرم مورد علاقه ماست. اما تا به حال باید امکانپذیر میبود که حداقل با زیباییشناسی اپلیکیشنهای خود گوگل هماهنگ شوند یا به یک زمینه مشترک برسند که «قاطعانه اندرویدی» به نظر برسد و نه الهامگرفته از iOS. حداقل، حداقل، تلگرام عزیز، لطفاً فقط با تنبلی المانهای Liquid Glass و طراحی مجدد iOS اپلیکیشن خود را به اندروید نیاور. این یک نشانه بسیار بد است.